Công nghiệp 4.0 và ảnh hưởng toàn diện tới căn bếp hiện đại (P1)

Phần 1: Sự “thăng trầm” của căn bếp qua 3 cuộc cách mạng công nghiệp

Lịch sử loài người đã trải qua 3 cuộc cách mạng Công nghiệp và ảnh hưởng to lớn của chúng không chỉ “càn quét” trên những lĩnh vực về công nghệ, động cơ, y tế, vận tải, khí đốt… mà còn đem tới sự giải phóng thực sự cho người phụ nữ trong căn bếp – nơi tưởng chừng bình yên nhất và ít thay đổi nhất trong đời sống. Sắp tới, Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 – Công nghiệp 4.0 với Big Data, trí tuệ nhân tạo (AI), vạn vật kết nối (IoT) mà còn thay đổi căn bếp thời hiện đại tới mức nào?

Căn bếp – nơi lưu giữ dấu ấn của 3 cuộc cách mạng công nghiệp trước

Những thế kỷ trước, căn bếp chỉ đơn giản như một nhà kho lưu trữ các loại thực phẩm, gia vị cùng vật dụng nhà bếp đơn giản như nồi, chảo bằng gang, nhôm tới các dụng cụ làm bếp sử dụng bằng tay gồm chày, cối, dao… Mỗi dụng cụ một tính năng, dụng cụ nhà bếp khi ấy chỉ là công cụ thô sơ để hỗ trợ việc vặt cho người nấu bếp. Chất lượng của món ăn phần lớn phụ thuộc vào người nấu, từ công đoạn, cắt hái, bảo quản, sơ chế đến hoàn thiện, bày trí bàn ăn.

Bước sang thời kỳ công nghiệp với sự nối tiếp của 3 cuộc cách mạng công nghệ, máy móc trở thành trợ thủ đắc lực trong cuộc sống của con người thì căn bếp đã mang một diện mạo mới mẻ. Từ 100% phải làm bằng tay, lần đầu tiên người phụ nữ chỉ cần phải ấn nút hoặc đặt đồ vào máy và thảnh thơi tận hưởng thời gian cho riêng mình.

Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất: Động cơ đốt trong “vào bếp”

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất với sự phát minh ra động cơ đốt trong đã trở thành dấu mốc quan trọng khi chiếc tủ lạnh đầu tiên trên thế giới ra đời. Nhờ vào cỗ máy này mà con người thôi không phải ướp trái cây lạnh trong tuyết. Các thương nhân không cần lấy đá tự nhiên từ xứ lạnh, cắt và giữ chúng trong những chiếc tủ kín để kinh doanh tại các xứ nóng hơn. Các bà nội trợ phần nào được “giải thoát” khỏi các công việc nặng nhọc như phơi nắng, sấy khô, ướp muối, hun khói, ủ lên men… thực phẩm để bảo quản.

Người ta tin rằng người đầu tiên có ý tưởng tạo ra chiếc tủ lạnh là Oliver Evans vào năm 1805. Ông đã thiết kế một chiếc máy làm lạnh sử dụng hơi nước thay vì chất lỏng. Tiếc rằng, dự án này đã không được công bố. Cho đến năm 1851, John Gorrie nhận được bằng sáng chế đầu tiên của Mỹ về phương pháp làm ra băng nhân tạo từ động cơ thì những “mảnh ghép” của chiếc tủ lạnh hiện đại mới thành hình. Tuy nhiên, phải tới năm 1876, sản phẩm của Carl von Linde thiết kế mới là chiếc tủ lạnh “đích thực” và được cải tiến dần cho đến chiếc tủ lạnh tiết kiệm điện – nhỏ gọn – thân thiện với môi trường mà bạn đang sử dụng ngày nay.

Cách mạng công nghiệp thứ 2 và thứ 3: Động cơ điện kết hợp với máy tính – tự động hóa giải phóng sức lao động của phụ nữ

Nếu cách mạng Công nghiệp 1.0 chỉ mới manh nha giải phóng con người khỏi các công việc chân tay thì thời điểm này thực sự là một bước ngoặt của nhân loại khi máy móc đổ bộ vào căn bếp với hàng loạt các “chiến binh thiện chiến” mang tên: nồi cơm điện, lò vi sóng, máy rửa bát…

Điển hình nhất là chiếc nồi cơm điện. Khi chưa được áp dụng động cơ điện và tự động hóa, việc nấu cơm được thực hiện bởi một chiếc nồi làm bằng chất liệu gang hoặc nhôm, sử dụng các nhiên liệu tự nhiên củi, gỗ, rơm để tạo nhiệt lượng làm chín gạo. Nhưng kể từ khi được tích hợp công nghệ tân tiến, những chiếc nồi cơm điện đã giúp những người phụ nữ không phải canh lửa bởi đã có bộ phận tạo nhiệt lượng tích hợp. Thậm chí ngoài gạo, người ta còn có thể chế biến các loại ngũ cốc, bánh gato, bánh tráng miệng, súp lỏng… thật tiện lợi và dễ dàng!

Cùng với nồi cơm điện, các thiết bị khác như lò vi sóng (hay còn gọi là lò vi ba), máy rửa bát, máy xay, máy trộn… cũng xuất hiện và dần trở nên quan trọng trong gian bếp của mỗi gia đình. Những thiết bị nhà bếp tự động này đã giúp cho chị em phụ nữ có được một “thợ phụ bếp” giỏi việc hỗ trợ việc bếp núc.

—

Nhìn vào tiến trình phát triển của lịch sử, dụng cụ và thiết bị nhà bếp đã thay đổi từ “công cụ thô sơ” tới “thợ phụ bếp lành nghề”. Từ vất vả nấu nướng hàng ngày, phụ nữ đã có thể bước đầu rảnh rang hơn nhờ có các thiết bị hiện đại hỗ trợ. Liệu sẽ có một đột phá công nghệ nào sẽ được lên sóng vào ở cách mạng công nghiệp lần thứ tư – Cách mạng công nghiệp 4.0?

Đón xem phần 2: Công nghiệp 4.0 – Bước tiến vĩ đại của nhân loại trong căn bếp