Facebook – một hiệu ứng làm thay đổi thế giới

“Một hiệu ứng làm thay đổi thế giới” — Chủ tịch HĐQT Phạm Minh Toàn trả lời phỏng vấn Sài Gòn Tiếp thị về cuốn “Facebook Effects”, số ra thứ Tư ngày 9/3/2011.

1/  Theo ông, hiệu ứng tích cực mà cuốn sách này có thể mang lại cho cộng đồng, nhất là những người đang sống với mạng xã hội ở Việt Nam là gì?

Trước tiên, tôi cho rằng nên thu hẹp đối tượng cộng đồng đang sống với mạng xã hội ở đây thành “cộng đồng những người sử dụng Facebook”. Vì Facebook bản thân nó là một mạng xã hội có nhiều đặc trưng về cách thức tương tác rất riêng bên cạnh những yếu tố chung của một mạng xã hội khác đang phát triển tại Việt Nam. Cuốn Hiệu ứng Facebook của tác giả David Kirkpatrick mang đến cho độc giả một góc nhìn khác về một website đang kết nối hơn nửa tỉ người trên toàn thế giới. Hiệu ứng của facebook mà Kirkpatrick nói đến ở đây chính là một phương thức giao tiếp và kết nối khác của con người, và không ai khác chính Mark Zuckerberg là người đã tạo nên sự thay đổi đó. Đối với độc giả, đặc biệt là những người đang dành trung bình 1 tiếng đồng hồ mỗi ngày trên Facebook thì cuốn sách này sẽ giúp họ hiểu hơn về sự hình thành và phát triển vũ bão của Facebook. Đồng thời, độc giả sẽ có được cái nhìn đúng đắn, thái độ tích cực về ý nghĩa cơ bản của mạng xã hội Facebook cũng như các hoạt động của mình tại đó.

2/ Với cá nhân ông, là doanh nghiệp kinh doanh truyền thông, thì những phân tích của tác giả David Kirkpatrick về Facebook nói riêng và mạng xã hội nói chung có tạo ra những thay đổi bất ngờ trong nhận thức kinh doanh? Phần nào trong cuốn sách làm cho anh thấy tâm  đắc nhất ?

Cá nhân tôi cũng đã khởi nghiệp trong lĩnh vực truyền thông từ cách đây gần 7 năm, vì thế  tôi cũng đã sớm xác định cho mình được các chiến lược kinh doanh dựa trên các hiệu ứng của mạng xã hội. Hiệu ứng Facebook giúp tôi ngấm rõ hơn cách thức để thành công trong thế giới số, đây cũng là điều tôi luôn chú trọng trong mỗi dự án của Time Universal. Bí quyết thành công của Mark, theo phân tích của Kirkpatrick, là bởi ngay từ khi có ý tưởng về Thefacebook (tiền thân của Facebook) Mark đã luôn tôn trọng người sử dụng và xây dựng các tương tác tiện lợi nhất dành cho họ. Dù công ty có trải qua nhiều giai đoạn khó khăn ở thời kỳ đầu thì Mark vẫn chẳng bao giờ cho phép các nhà quảng cáo làm phiền đến người dùng của mình. Và đó là điểm then chốt để facebook có được hơn 500 triệu thành viên. Trong bất kỳ một dự án nào mà Time Universal xây dựng, chúng tôi đều đề cao mong muốn của người sử dụng và mong muốn của khách hàng, làm sao kết nối 2 mong muốn này lại gần với nhau nhất.

Tôi thấy hứng thú nhất với phần mở đầu của cuốn sách. David Kirkpatrick đã kể một cách đầy hứng thú với hàng loạt chi tiết nối tiếp nhau. Nó cuốn người đọc vào câu chuyện một cách đầy háo hức.

3/ Trong cuốn Đối thoại trần trụi, hai tác giả Robert Scoble Shel Israel cho rằng, văn hóa định hướng nhật ký mạng. Đọc cuốn Hiệu ứng Facebook và quan sát không khí đời sống mạng xã hội, ông nghĩ gì về môi trường văn hóa tác động lên đời sống mạng xã hội trong tình hình VN hiện tại?

Tôi cho rằng sự sôi động của các thành viên mạng xã hội ở Việt Nam hiện nay chứng tỏ rằng thế hệ trẻ của đất nước đã bắt nhịp được với xu thế chung của thế giới. Họ cởi mở kết nối và chia sẻ thông tin, họ cùng nhau tạo ra những xu hướng mới, họ khẳng định cá tính của mình. Đó chính là biểu hiện của sự giao thoa văn hóa Đông – Tây ảnh hưởng lên lối suy nghĩ, cách sống của giới trẻ.  Khái niệm Mạng xã hội giờ đây lớn hơn nhiều Nhật ký mạng mà cuốn Đối thoại trần trụ đề cập tới. Nhật ký là giao tiếp 1 chiều, còn Mạng xã hội là nhiều chiều, phức tạp và như một xã hội ngoài đợt thực chỉ có điều nó diễn ra online. Trên mạng xã hội cũng có đối tượng tích cực và tiêu cực. Tuy nhiên cũng giống thời kỳ Nhật ký, văn hóa ảnh hưởng rất nhiều đến cách người ta thể hiện mình trên thế giới mạng. Và tôi nghĩ những điều tốt đẹp nó sẽ có sức lan tỏa mạnh mẽ và đẩy lùi các cái xấu.

4/ Bộ phim The Social Network đang được toàn cầu quan tâm cũng kể về quá trình khởi nghiệp của tác giả Facebook, sinh viên Mark Zuckerberg. Dĩ nhiên, đó là hư cấu điện ảnh. Nếu đã xem qua phim này và đọc cuốn Hiệu ứng Facebook, ngoài việc chọn cùng một điểm rơi thời sự, thì bộ phim và cuốn sách liệu có một mối liên hệ nào đó trong cách nhìn vấn đề mạng xã hội, theo anh?

Mối liên hệ duy nhất giữa bộ phim Mạng xã hội và cuốn Hiệu ứng Facebook  là cùng tái hiện lại quá trình Mark Zuckerberg khởi nghiệp với Facebook từ khi còn là một sinh viên 19 tuổi. Vì mang trong mình quá nhiều yếu tố giải trí của một bộ phim hiện đại nên Mạng xã hội vô tình đã trở thành một câu chuyện về lối sống, cách suy nghĩ, làm việc của một nhóm bạn trẻ Mỹ hơn là nhấn mạnh vào sự thành công của một mạng xã hội. Hiệu ứng Facebook lại khác, nó thật sự đã lột tả được chi tiết và sinh động về sự ra đời và các lý tưởng mà Mark đã truyền vào mạng xã hội Facebook. Vì bản thân tác giả cũng là một người hâm mộ Facebook nên phần nào đó cuốn sách đã quá tích cực trong các đánh giá về Mark Zuckerberg và Facebook. Tuy nhiên Hiệu ứng Facebook vẫn là một cuốn sách đáng đọc đối với các bạn trẻ Việt Nam có khát vọng khởi nghiệp. Vì bài học trong Hiệu ứng Facebook cho bạn thấy rằng “chỉ cần một cú hích vào đúng thời điểm và bạn có thể tạo nên thành công lớn”.